5. Cirrhosis hepatis atrophica
Definicija: Ciroza je difuzan proces obilježen umnožavanjem veziva i regeneracijom jetrenih stanica u obliku čvorića koje to vezivo okružuje, sa posljedičnom potpunom pregradnjom arhitekture jetre.
Makroskopski: Jetra je smanjena, zrnaste površine, na prerezu nodularnog izgleda, sa čvorićima koji variraju u veličini, čvršće konzistencije.
Mikroskopski: Naduli jetrenih stanica okruženi su proliferisanim vezivnim tkivom, koje prodire i u same lobuluse odvajajući njihove dijelove od ostalih partija režnjića, obrazujući nove lažne lobuluse (“pseudolobulusi”). Umnoženo vezivno tkivo je prožeto stanicama hronične inflamacije, a ponekad se može naći i hemosiderin. Kapilarna mreža je reducirana, anastomoze između portalnog i velikog krvotoka su izmjenjene. U vezivu se uočava proliferacija žučnih vodova u vidu novoformiranih kanalića, pukotina ili traka . Ostrvca jetrenih stanica su također izmjenjena: trabekularni crtež se ne vidi, hepatociti su raspoređeni u razgranate vrpce i plaže. Pojedini hepatociti su atrofični, masno promjenjeni, pa i nekrotični. Nalaze se i veći, regeneracijom nastali hepatociti sa krupnim hiperhromatičnim jezgrama ili sa dvije jezgre u stanici.