1. Colitis chronica ulcerosa

Definicija: Ulcerozni kolitis je ulcerozno inflamatorno oboljenje debelog cri­jeva, koje je sa izuzetkom najtežih slučajeva, ograničeno na sluznicu i podsluznicu.

Makroskopski: U aktivnom stadiju bolesti vidi se hiperemija i edem sluz­nice, koja je granulirana, trošna i lahko krvari. U težim slučajevima vide se opsežne ulceracije sa širokim dnom.

Mikroskopski: Glavne patohistološke odlike ulceroznog kolitisa su post­ojanje inflamatornih promjena u sluznici, postojanje ulceracija i hronično oštećenje sluznice.

U lamini propriji se nalazi difuzan, uglavnom mononuklerni upalni ifiltrat. Neutrofilna infiltracija epitelnog sloja mjestimice vodi akumulaciji neutrofila u lu­menima kripti (kriptni apsces), premda nije specifična za ovu bolest. Uočava se deplecija mucina u vrčastim stanicama, kao i njihova numerička redukcija, te nekroza i regeneracija epitelnih stanica. Rupturom kriptnih apscesa generiraju se defekti sluznice (ulceracije). Oni se protežu u podsluznični sloj, a ponekad ogole sluznicu do mišićnog sloja zida crijeva.

Kada dođe do remisije aktivne bolesti, granulaciono tkivo ispuni kratere u sluznici, poslije čega slijedi regeneracija epitela sluznice. Fibroza submukoze, pore­mećaj sluznične arhitektonike ostaju kao trajne posljedice bolesti.